АЛМАТЫ — Қазақстан жаңартылатын энергия көздерін дамытуға бағытталған ауқымды бағдарламаны жүзеге асыруда. Бұл күш-жігер еліміздің энергетикалық тәуелсіздігін нығайтуға және экологиялық тұрақтылыққа қол жеткізуге бағытталған.
Жаңартылатын энергия саласының қазіргі жағдайы
2024 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстанда жаңартылатын энергия көздері (ЖЭК) жалпы энергия өндірісінің 6%-ын құрайды. Үкімет 2030 жылға қарай бұл көрсеткішті 15%-ға дейін арттыруды жоспарлап отыр.
Негізгі жобалар
- Күн энергиясы: Оңтүстік өңірлерде 500 МВт қуаттылығы бар күн электр станциялары салынуда
- Жел энергиясы: Солтүстік Қазақстанда жел электр станцияларының құрылысы жалғасуда
- Су энергиясы: Шағын ГЭС-тердің желісі кеңейтілуде
- Биогаз: Ауыл шаруашылығы өңірлерінде биогаз қондырғылары енгізілуде
Инвестициялар және қаржыландыру
2025-2030 жылдар аралығында ЖЭК дамытуға 5 млрд доллар инвестиция салынады деп жоспарланып отыр. Қаржыландырудың негізгі көздері:
- Халықаралық қаржы ұйымдары — 40%
- Жеке инвесторлар — 35%
- Мемлекеттік бюджет — 25%
Экономикалық пайда
ЖЭК дамыту еліміз экономикасына бірнеше пайда әкеледі:
- Энергия тәуелсіздігінің артуы
- 15 000 жаңа жұмыс орнының ашылуы
- Энергия шығындарының төмендеуі
- Экспорт әлеуетінің артуы
Экологиялық әсері
Жаңартылатын энергияға көшу экологиялық жағынан маңызды үлес қосады:
- Жылына 10 млн тонна CO₂ шығарындыларын азайту
- Ауа сапасының жақсаруы
- Париж келісімі бойынша міндеттемелерді орындау
Халықаралық ынтымақтастық
Қазақстан ЖЭК саласында әлемдік жетекші елдермен белсенді ынтымақтастық жасауда. Германия, Нидерланды және ОАЭ елімізге технология трансферті және инвестициялар тарту бойынша көмек көрсетуде.
Қиындықтар мен міндеттер
Дегенмен, жол әлі де қиын:
- Энергия жүйесін модернизациялау қажеттілігі
- Энергияны сақтау технологияларын дамыту
- Мамандар даярлау
- Инвестициялық тартымдылықты арттыру
Болашаққа көзқарас
Сарапшылардың пікірінше, Қазақстан 2035 жылға қарай энергия өндірісінде ЖЭК үлесін 30%-ға дейін арттыра алады. Бұл еліміздің энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етіп қана қоймай, жаңа технологиялық және экономикалық мүмкіндіктер ашады.
Материал Энергетика министрлігінің ресми деректері негізінде дайындалды.